در میان همه‌ی وَرنام‌ها و القاب هشتمین امام شیعیان، حضرت علی بن موسی علیه‌السلام، لقب «رضا» از همه نامورتر است.
«رضا» یعنی خشنود و خرسند، اما چرا حضرت را بدین نام خوانده‌اند؟

گویا این پرسش در زمان حیات حضرت و چندی پس از آن نیز مطرح بوده است، که کسی از امام جواد«ع» علت این نامگذاری پدر را جویا می‌شود.
از آن روایت تاریخی که متن آن را خواهیم آورد روشن می‌شود که مردم برای این نامگذاری دلایلی از جمله چگونگی رابطه میان امام و مأمون را در ذهن و اندیشه خود پرداخته بودند و همان را این سو و آن سو می‌پراکندند؛ اما حضرت جواد(ع) به‌صراحت، یادآور می‌شود که دلیل را باید در جایی دیگر، جز مناسبات میان امام و مأمون جست‌وجو کرد. بنا بر متن این روایت، این نامی ماورایی و آسمانی است، و شیوه برخورد حضرت با مأمون یا چگونگی تعامل آن امام با داستان ولایت‌عهدی هیچ نسبتی با این نامگذاری نداشته است.
در روایتی دیگر آمده است که حضرت موسی بن جعفر(ع) هر گاه فرزندش علی بن موسی را خطاب می‌کرد، او را با کنیه «ابوالحسن» فرا می‌خواند، و هنگامی که می‌خواست فرزندش را نزد او آورند یا در باره او سخن می‌گفت، وی را با لقب «رضا» نام می‌برد، و چه جای گفتن که در آن زمان، هنوز نه از بَرشدن مأمون و نشستن او به تخت حکومت خبری بود و نه از ولی‌عهد شدن امام رضا(ع) نشانی به چشم می‌خورد.
در کتاب عیون اخبار الرضا(ع) اثر شیخ صدوق با استناد به «بزنطی» آمده است که به امام جواد(ع) گفتم:
گروهی از مخالفان شما بر این پندارند که مأمون، پدر شما را «رضا» نامیده ؛ زیرا آن حضرت به ولایت‌عهدی وی رضایت داده است.
امام فرمود: دروغ گفتند و به گناه اندر افتادند؛ چنین نیست، بلکه خداوند تبارک و تعالی او را «رضا» نام داده است؛ زیرا او در آسمان خدا از او راضی بود و در زمین خدا از پیامبر و امامان پس از او (صلوات الله علیهم) رضایت داشت.
به امام گفتم:
آیا مگر همه نیاکان گذشته شما (علیهم‌السلام) چنین نبودند که از خدای عزوجل و پیامبرش و امامان پس از او راضی باشند؟
فرمود: چرا.
گفتم: پس چرا در این میان، تنها پدر شما را رضا نامیدند؟
فرمود: چون همان گونه که همسویان و دوستانش از او خرسند بودند، دشمنان و مخالفانش هم از وی رضایت داشتند؛ و این وضعیت برای هیچ یک از نیاکان ایشان رخ نداده بود؛ از همین رو تنها او را «رضا» نامیده‌اند.
این گونه است که نام «رضا» برای هشتمین امام شیعیان حضرت علی بن موسی(ع) عنوانی آسمانی و خدادادی است که با نگاه به شرایط زندگانی حضرت برای ایشان برگزیده شده است.